Oerman
oktober 1st, 2009 | RSS Feeds | Geplaatst in: Columns 2009, oktober‘Hebben er vroeger ook oermensen in ons huis gewoond?’ Een paar ernstige ogen kijken mij aan in de spiegel van de auto. ‘Je bedoelt in jouw bed geslapen?’, grap ik terwijl ik de afslag richting het historisch openluchtmuseum neem. We hebben een dagje geschiedenis als attractie beloofd. Bij het invoegen tussen twee vrachtwagens loeit de hoorn van de achterste truck. Ik zwaai even vriendelijk terug. Sukkel. Op school leerden we tijdens de geschiedenislessen hoe het er aan toe ging in de prehistorie maar wat waren die oermensen een raar stelletje. Onwillekeurig verschijnt er een beeld in mijn hoofd van een oermens bij de Albert Heijn. Zijn houten knuppel in het karretje, berenvel over de schouders, sjokkend langs de stellingen. Het leven van de oermens was overzichtelijk: gewoon de hele dag op zoek naar eten, een veilige plek creëren en zorgen dat het vuurtje blijft branden. Als je dan ook nog een geschikte partner kan vinden om een gezinnetje mee te stichten is het oergeluk compleet. Alles is zo simpel. Puur. Maar ja, de mens evolueert en duizenden jaren later voelen wij ons stukken intelligenter dan die rechtop lopende aap met z’n driften en instincten. Taal. Het is de taal die ons onderscheidt van onze voorouders. Taal en bewustzijn. Wij schreeuwen niet, stoten geen wilde klanken uit en maken geen woeste gebaren. Laat staan dat we zomaar dieren hun kop in slaan om aan voedsel te komen. ‘Wat deden de oermensen de hele dag?’ zegt het kind op de achterbank. Voor ik haar kan antwoorden moet ik vol op de rem voor een auto die met een sukkelgangetje voor onze auto schiet. Jezus, waar heb jij rijden geleerd! Oud wijf!
Een tijdje later staan we voor de kassa van de historische gronden. Voor ons staat een lange rij mensen te wachten. Als we de toegangsbewijzen hebben gekocht lopen we braaf in een lange processie langs de hutjes van onze verre voorouders. We gunnen elkaar keurig een paar minuten de tijd en nemen, netjes op onze beurt wachtend, één voor één een kijkje in het donkere hol waar de geur van aarde en de prikkelende lucht van rook nog hangt. Wanneer had ik een ‘dichter bij mijn wortels ervaring’ dan nu? Back to nature. Zo moet het duizenden jaren geleden ook geweest zijn. Oh-oh-oh, wat was het verleden toch fijn. We schuiven langs hele oude nederzettingen maar we belanden in een mum van tijd bij de artefacten van het ‘Ot en Sien tijdperk’. Ging dat even snel. De evolutie als revolutie. Na schamele plaggenhutjes volgen vele knusse boerderijtjes, een dorpsschool en een oude smidse. De ingehuurde hobbysmid beukt op het aambeeld, de vonken spatten in het rond. Aan het einde van het park gloort de speeltuin en de koffie met appeltaart. We zijn weer terug in de verwensamenleving van de 21ste eeuw. Even later zoeken we op de bijna lege parkeerplaats tussen de bomen onze auto. Op de terugweg valt de achterbank in slaap.
Het openluchtmuseum was leuk, maar ik blijf met die oermensen in mijn hoofd zitten. In de reclame wordt de oertijd voor ‘echte’ mannendingen ingezet. Oermannen worden geassocieerd met brute kracht, agressie en groepsgedrag. Dat soort testosteronfactoren vinden wij vrouwen kennelijk lekker. Oerkracht. Ik druk het gaspedaal nog eens stevig in en kies de linkerrijstrook. Op weg naar ons hol. Thuis aangekomen is het vuurtje al opgestookt en wacht er een koud biertje voor de kachel. Ik kijk naar mijn oerman. Hij heeft zojuist een diepvriespizza in de oven geschoven en ligt nu languit op de bank de zaterdagbijlage van de krant te lezen, maar ondertussen… Grrrr.